LAWAAI - DENSITIES, FORCES, INTENSITIES

Wie zich zou baseren op de groepsnaam van dit trio, of, bij uitbreiding, wie hun eerste titelloze release uit 2017 nooit hoorde, loopt her risico compleet verkeerde verwachtingen te koesteren voor hij aan de beluistering van deze LP begint.

Laat me deze mensen een paar richtlijnen vooraf meegeven:
- beluister dit met een koptelefoon en
- verwacht alles behalve “lawaai”.

Dat bassist Stan Callewaert niet in gewone muziekpatronen denkt, weten we al wel langer. Hij is dan ook niet voor niks lid van Donder. In de Poolse pianist Kamil Piotrowicz en de Deense drummer Jeppe Høi Justesen vond hij twee geestesverwanten, die, net als hijzelf een passie voelen voor het zoeken naar klanken vanuit minimalistische invalshoek en met achterwege laten van elk muzikaal kader. Klank, geluid…hoeft niet per se onderverdeeld te worden in lawaai en muziek, zoals de meesten onder ons dat al tijden lang doen. Voor dit trio, dat op deze plaat een extreme kwetsbaarheid etaleert, zijn stiltes, ritmes en interactie tussen de muzikanten dé leidraad in hun muziek.

De drie nummers, die tegelijk de titel van de plaat vormen en samen op zo’n 35 minuten afklokken, eisen best wel enige inspanning van de luisteraar: de koptelefoon gebruiken is er eentje van, maar echt luisteren, naar wat wel én niet gespeeld wordt, is absoluut noodzakelijk om deze bijzonder mooie plaat helemaal tot haar recht te laten komen. “Densiteit” staat voor “dichtheid”, voor “concentratie”, wat”Forces” zijn, kennen we misschien nog een beetje vanuit de fysica: die zaken, die elementen bijeenbrengen of net uit elkaar halen en “intensiteit” gaat dan weer over datgene wat wij kunnen waarnemen en dat staat dan weer in verhouding tot de omstandigheden waarin we ons als luisteraar -of beter, als horende- bevinden.

Vertaald: al naargelang de omgeving al dan niet weerkaatsingen veroorzaakt en al naargelang de ontvanger zelf de waargenomen klanken filtert of versterkt, zal de intensiteit van een geluid veranderen. Klinkt allemaal best ingewikkeld, maar de drie heren maken een en ander best bevattelijk. In het meegeleverde persblaadje las ik dat schilder Paul Cézanne eigenlijk de aanzet gaf tot de titel van de plaat. Hij zei dat hij altijd dichtbij zijn landschappen wilde schilderen, omdat vanaf zo’n punt het landschap an sich niet meer zichtbaar is, maar enkel de drie factoren, die de titel vormen van deze plaat.

Waar je, qua opstelling, een klassiek jazz-trio zou kunnen verwachten, wordt deze compleet onderuit gehaald: alles wat de heren overbodig toeschijnt, wordt achterwege gelaten en heel veel van hun benadering duldt geen nevengeluiden. Op die manier wordt hun minimalistische aanpak, met medewerking van een actieve luisteraar, bijzonder maximalistisch ingevuld. Wie de moeite opbrengt op deze plaat meerdere keren te beluisteren, ontdekt heel fraaie muziek, die niet alleen uitgaat van wat we in onze klassiek-esthetische benadering als “mooi” hebben aangereikt gekregen, maar, precies door de immersieve benadering een nieuwe omschrijving levert van de afwisseling van stilte en geluid.

Dat de drie heren deze plaat in nauwelijks één dag opgenomen hebben, zegt dan weer alles over de intensieve wijze waarop zijn hun muziek beleven: helemaal in het “nu” en, vanwege onberispelijke beheersing van de instrumenten en het vermogen om samen “in het moment” iets volkomen nieuws te creëren, bijzonder aantrekkelijk voor de potentiële luisteraar, die bereid is zich te laten meevoeren. Mooi, heel mooi!

(Dani Heyvaert)


Artiest info
Website  
 

video